ಕೇರಳವನ್ನು ದೇಶದ ಮೊದಲ ‘ಕಡು ಬಡತನ ಮುಕ್ತ ರಾಜ್ಯ’ ಎಂದು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಪಿಣರಾಯಿ ವಿಜಯನ್ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಕೇರಳದ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ (ಕೇರಳ ಪಿರವಿ) ದಿನವಾದ ಇಂದು (ನವೆಂಬರ್ 1, ಶನಿವಾರ) ನಡೆದ ವಿಧಾನಸಭೆಯ ವಿಶೇಷ ಕಲಾಪದಲ್ಲಿ ಸಿಎಂ ಈ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಇದೇ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಇಂದು ಸಂಜೆ 5 ಗಂಟೆಯಿಂದ ತಿರುವನಂತಪುರದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಬೃಹತ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಮಾವೇಶದಲ್ಲೂ ಸಿಎಂ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ. ಸಂಪುಟದ ಎಲ್ಲಾ ಸಚಿವರು, ಸ್ಥಳೀಯ ಜನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು, ಸಿನಿಮಾ ನಟರು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಪ್ರತಿಪಕ್ಷ ನಾಯಕನಿಗೂ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಕಡು ಬಡತನ ಮುಕ್ತ ಎಂದರೇನು?
‘ಕಡು ಬಡತನ’ ಎಂದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬಗಳು ಆಹಾರ, ವಸತಿ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಬಟ್ಟೆಯಂತಹ ಮೂಲಭೂತ ಮಾನವ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದಾಗಿದೆ.
ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಡು ಬಡತನವನ್ನು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ದಿನಕ್ಕೆ 2.15 ಡಾಲರ್ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ, ಅಂದರೆ ಸರಿಸುಮಾರು ರೂ. 180ರಷ್ಟು ಹಣದಲ್ಲಿ ಬದುಕುವುದನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಸ್ವಂತ ಚೌಕಟ್ಟು – ನೀತಿ ಆಯೋಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಬಹು ಆಯಾಮದ ಬಡತನ ಸೂಚ್ಯಂಕ (ಎಂಪಿಐ) ಈ ಕುರಿತು ವಿಶಾಲವಾದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಡತನವನ್ನು ಕೇವಲ ಆದಾಯದಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪೌಷ್ಠಿಕಾಂಶ, ವಸತಿ, ನೈರ್ಮಲ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಪಡೆಯುವಿಕೆಯ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಮೂಲಕವೂ ಅಳೆಯುತ್ತದೆ.
2023ರ ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಎಂಪಿಐ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇರಳವು ಈಗಾಗಲೇ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಹುಆಯಾಮದ ಬಡ ನಾಗರಿಕರ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕೇವಲ 0.55 ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಬಹುಆಯಾಮದ ಬಡವರು ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ನಂತರದ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಗೋವಾ (ಶೇಕಡಾ 0.84) ಮತ್ತು ಪುದುಚೇರಿ (ಶೇಕಡಾ 0.85) ಇವೆ.
ಕೇರಳ ಸಾಧಿಸಿದ್ದು ಹೇಗೆ?
ಕೇರಳದ ಕಡು ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಅಭಿಯಾನವು ಸಿಎಂ ಪಿಣರಾಯಿ ವಿಜಯನ್ ಅವರ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ 2021ರಲ್ಲಿ ಕಡು ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ವಿವರವಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕಡು ಬಡತನದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು. ನಂತರ ಏಕರೂಪದ ನೀತಿಯ ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಕಸ್ಟಮೈಸ್ ಮಾಡಿದ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಎಂಬ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಹೊಂದಲಾಗಿತ್ತು.
ಮೂರರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ಕುಟುಂಬಶ್ರೀ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು, ಆಶಾ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ಮನೆ-ಮನೆಗೆ ತೆರಳಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಅವರ ಸಮಗ್ರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು 1,30,009 ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ 64,006 ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ಕಡು ಬಡತನದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿತ್ತು.
ನಂತರ, ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಪ್ರತಿ ಕುಟುಂಬದ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮಟ್ಟದ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ವಸತಿ ಬೆಂಬಲ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಜೀವನೋಪಾಯ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣ ನೆರವು ಸೇರಿವೆ. ಕುಟುಂಬಶ್ರೀ ಚಳುವಳಿಯು ಕೇರಳದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ. 1998ರಲ್ಲಿ ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಸಬಲೀಕರಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಕುಟುಂಬಶ್ರೀ, 45 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಹಿಳಾ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.
ಆಡಳಿತದ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ
ಕೇರಳದ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಅದರ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಆಡಳಿತ ಮಾದರಿ. 1990ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ, ರಾಜ್ಯವು ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ವ-ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು, ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿದೆ. ಪಂಚಾಯತ್ಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಸಭೆಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಲ್ಲಿ ನೇರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿವೆ, ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಮಾಜದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವರ್ಗವನ್ನು ತಲುಪುವುದನ್ನು ಇವುಗಳು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
ಈ ತಳಮಟ್ಟದ ವಿಧಾನವು ಅಧಿಕಾರಶಾಹಿ ವಿಳಂಬವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದಲ್ಲದೆ, ಆಡಳಿತವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತವಾಗಿಸಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳು ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ಕೇರಳದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಯೋಜನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನೆಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಕೇರಳದ ಸಮಗ್ರ ಆಡಳಿತ ಮಾದರಿ
ತಜ್ಞರು ಕೇರಳದ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಅದರ ಬಲವಾದ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಶ್ರೀಯಂತಹ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಯೋಜನೆಯು ಅದರ ಉದ್ದೇಶಿತ ಫಲಾನುಭವಿಗಳನ್ನು ತಲುಪುವಂತೆ ಸರ್ಕಾರ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳು, ಮಹಿಳಾ ನೇತೃತ್ವದ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ನಡುವಿನ ಸಹಯೋಗವು ಈ ಉಪಕ್ರಮವನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಜನ-ಕೇಂದ್ರಿತ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರವಾಗಿಸಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಮಹಿಳಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ‘ಮುಟ್ಟು’ ಸಾಬೀತಿಗೆ ‘ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್’ನ ಫೋಟೋ ಕೇಳಿದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ


