ನವದೆಹಲಿ: ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ಹಲವಾರು ಕುಟುಂಬಗಳು ದೆಹಲಿಯ ಪ್ರವಾಹ ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಆಹಾರ ಟ್ರಕ್‌ನ ಹಾರ್ನ್ ಶಬ್ದ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಊಟ ಪಡೆಯಲು ಸರತಿ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ.
ಶಿಬಿರದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಗ್ಗಗಳಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದ ಬಟ್ಟೆಗಳು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಒಣಗಿಸುವ ತಂತಿಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಕಿತ್ತುಬಂದ ಸಸ್ಯಗಳ ರಾಶಿಗಳು ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಚೆಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿಯಾಗಿ ಬಿದ್ದಿವೆ.
‘ಯಮುನಾ ಖಾದರ್’ ನಿವಾಸಿ ಶಾಂತಿ, “ನಮಗೆ ಇಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ಸೊಳ್ಳೆಗಳಿಂದ ಬಹಳ ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ನಾವು ಪಡೆಯುವ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅನ್ನವಿರುತ್ತದೆ. ಜ್ವರ ಇರುವವರು ಕೇವಲ ಅನ್ನವನ್ನು ಹೇಗೆ ತಿನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯ?” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ರೈತರಾದ ರಾಮ್ ಕಿಶನ್, ತಮ್ಮ ಬೆಳೆಗಳು ನಾಶವಾದ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಜೀವನೋಪಾಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. “ನನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಹೊಲಗಳು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿವೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಇಡೀ ಬೆಳೆ ನಾಶವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ನನ್ನ ಕುಟುಂಬ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿತ್ತು,” ಎಂದು ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು.
ಮಯೂರ್ ವಿಹಾರ್ ಹಂತ Iರ ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಡಿದಾಗ ಜನರು ತಮಗೆ ಉಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾದದ್ದನ್ನು ಹೇಗೆ ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ.
ಆರು ತಿಂಗಳ ಮಗುವಿನ ತಾಯಿಯಾದ ಪೂನಮ್ ಅವರಿಗೆ, ಹೋರಾಟ ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿಯದ್ದು. “ಚಿಕ್ಕ ಮಗುವಿನೊಂದಿಗೆ ಹೀಗೆ ತೆರೆದ ಆಕಾಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬದುಕುವುದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ. ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಖಾಸಗಿ ಜಾಗವಿಲ್ಲ, ಸೌಕರ್ಯವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ನಾವು ಮಗುವಿನ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ,” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ರಸ್ತೆ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರೆಗಳು, ಹಾಸಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಮರದ ಮಂಚಗಳನ್ನು ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಮಕ್ಕಳು ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ವಯಸ್ಸಾದವರು ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ತಾವು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಷ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಯಮುನಾ ಖಾದರ್‌ನ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ನಿವಾಸಿ ರಾಜೇಶ್, ಪ್ರವಾಹದಿಂದಾಗಿ ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಏನೂ ಉಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. “ನನ್ನ ಮನೆ ಇನ್ನೂ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದೆ ಮತ್ತು ನನ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಸ್ತುಗಳು ನಾಶವಾಗಿವೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ನಾನು ದುರಸ್ತಿಗಾಗಿ ಸಾಲ ಮಾಡಿದ್ದೆ, ಈಗ ಎಲ್ಲವೂ ಮತ್ತೆ ಕೊಚ್ಚಿಹೋಗಿದೆ. ನಾನು ಸಾಲವನ್ನು ಹೇಗೆ ತೀರಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ,” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ದೆಹಲಿಯ ಹಳೆಯ ರೈಲ್ವೆ ಸೇತುವೆಯಲ್ಲಿ ಯಮುನಾ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಶುಕ್ರವಾರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 8 ಗಂಟೆಗೆ 207.31 ಮೀಟರ್‌ಗೆ ಇಳಿದಿದೆ, ಇದು ಒಂದು ದಿನದ ಹಿಂದೆ ಈ ಋತುವಿನ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟವಾದ 207.48 ಮೀಟರ್‌ಗೆ ತಲುಪಿತ್ತು.
ಕೇಂದ್ರ ಜಲ ಆಯೋಗದ (CWC) ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಮಳೆಯ ನಡುವೆ ಎರಡು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಅಪಾಯದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮೀರಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ನದಿಯ ಮಟ್ಟ ಈಗ ಸ್ಥಿರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಹಲವು ದಿನಗಳ ನಿರಂತರ ಮಳೆಯ ನಂತರ, ದೆಹಲಿ ಶುಕ್ರವಾರ ಸ್ಪಷ್ಟ ಆಕಾಶದೊಂದಿಗೆ ಗೋಚರವಾಯಿತು. ಭಾರತೀಯ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯು ರಾಜಧಾನಿಗೆ “ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೋಡ ಕವಿದ ವಾತಾವರಣದೊಂದಿಗೆ ಸಾಧಾರಣ ಮಳೆ”ಯನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸಿದೆ.
ಕನಿಷ್ಠ ತಾಪಮಾನ 23 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದು, ಗರಿಷ್ಠ ತಾಪಮಾನ 33 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಲಿದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಯಮುನಾ ನದಿಯ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಅನಾವೃಷ್ಟಿ (ಪ್ರವಾಹ):
- ಕಾರಣಗಳು:
- ಭಾರೀ ಮಳೆ: ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಖಂಡದಲ್ಲಿ ಸುರಿಯುವ ಭಾರೀ ಮಳೆಯು ಯಮುನಾ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಹಿಮಾಲಯದ ಹಿಮ ಕರಗುವಿಕೆ: ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹಿಮ ಕರಗುವಿಕೆಯು ನದಿಯ ಹರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಹಥಿನಿಕುಂಡ್ ಬ್ಯಾರೇಜ್‌ನಿಂದ ನೀರು ಬಿಡುಗಡೆ: ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿರುವ ಹಥಿನಿಕುಂಡ್ ಬ್ಯಾರೇಜ್‌ನಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ಅದು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಯಮುನಾ ನದಿಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಏರಿಸುತ್ತದೆ.
- ನದಿ ಪಾತ್ರದ ಒತ್ತುವರಿ: ನದಿ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಮನೆಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದರಿಂದ ನದಿಯ ಹರಿವು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಪ್ರವಾಹ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
- ಪರಿಣಾಮಗಳು:
- ಮನೆಗಳ ಮುಳುಗುವಿಕೆ: ಪ್ರವಾಹದಿಂದಾಗಿ ಯಮುನಾ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ಮನೆಗಳು ಮುಳುಗುತ್ತವೆ, ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳನ್ನು ತೊರೆದು ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಜೀವನೋಪಾಯದ ನಷ್ಟ: ರೈತರ ಹೊಲಗಳು, ಬೆಳೆಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶವಾಗುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಮೂಲವೇ ಇಲ್ಲವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಇತರೆ ನದಿ-ಆಧರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳೂ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ: ಪ್ರವಾಹ ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿಗಳು, ವಾಹನಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳು ನಾಶವಾಗಿ ಭಾರಿ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
- ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳು ಹರಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಸೊಳ್ಳೆಗಳು, ಕಲುಷಿತ ನೀರು ಮತ್ತು ಆಹಾರದಿಂದಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತವೆ.
- ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಅಡೆತಡೆ: ಪ್ರವಾಹದಿಂದಾಗಿ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲು ಸಾರಿಗೆಯೂ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗುತ್ತದೆ, ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಸರಬರಾಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಯ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ಯಮುನಾ ನದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾಹಿತಿ:
- ಉಗಮ: ಯಮುನಾ ನದಿಯು ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಉತ್ತರಾಕಾಶಿಯಲ್ಲಿರುವ ಯಮುನೋತ್ರಿ ಗ್ಲೇಸಿಯರ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಗಮಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಗಂಗಾ ನದಿಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉಪನದಿಯಾಗಿದೆ.
- ಹರಿವು: ಇದು ಉತ್ತರಾಖಂಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಇದು ದೆಹಲಿ, ಮಥುರಾ, ಆಗ್ರಾ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
- ಸಂಗಮ: ಯಮುನಾ ನದಿಯು ಪ್ರಯಾಗರಾಜ್ (ಹಿಂದಿನ ಅಲಹಾಬಾದ್) ನಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ನದಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಗಮಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಗಮ ಸ್ಥಳವನ್ನು ‘ತ್ರಿವೇಣಿ ಸಂಗಮ’ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ, ಯಮುನಾ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಗಳು ಸೇರುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ಪ್ರಮುಖ ಉಪನದಿಗಳು: ಚಂಬಲ್, ಸಿಂಧ್, ಬೇತ್ವಾ ಮತ್ತು ಕೆನ್ ಯಮುನಾ ನದಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಉಪನದಿಗಳಾಗಿವೆ.
- ಪರಿಸರ ಮಹತ್ವ: ಯಮುನಾ ನದಿಯು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಜಲಮೂಲಗಳಿಗೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಗರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಕಲುಷಿತಗೊಂಡಿದೆ.
ಪ್ರವಾಹಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, ನದಿಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಅಕ್ರಮ ನಿರ್ಮಾಣಗಳು ಮತ್ತು ನದಿಯ ದಡವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಈ ದುರಂತಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಸುಸ್ಥಿರ ನಿರ್ವಹಣಾ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ನದಿ ಪಾತ್ರದ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಅವಶ್ಯಕ.
ಕೋವಿಡ್ ಆರೋಪದಿಂದ ತಬ್ಲೀಘಿ ಜಮಾತ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ದೋಷಮುಕ್ತ; ದೆಹಲಿ ಪೊಲೀಸರಿಂದ ಕ್ಲೀನ್ ಚಿಟ್
