ಉತ್ತರ ಗಾಜಾದಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಕುಸಿದ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ರಾಶಿ ಬಿದ್ದ ಅವಶೇಷಗಳ ನಗರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ಕಪ್ಪಾಗುತ್ತದೆ. ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಅವಶೇಷಗಳ ಒಳಗೆ ವಾಸಿಸುವ ರಾವ್ಯಾ ತಂಬೌರಾ ಅವರ ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳು ಕತ್ತಲೆಗೆ ಹೆದರುತ್ತಾರೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಬ್ಯಾಟರಿಗಳು ಇರುವವರೆಗೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸಾಂತ್ವನಗೊಳಿಸಲು ಅವರು ಬ್ಯಾಟರಿ ಮತ್ತು ಫೋನ್ನ ಬೆಳಕನ್ನು ಆನ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
16 ತಿಂಗಳ ಯುದ್ಧದ ಬಳಿಕ ತಂಬೌರಾ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಮರಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಇದು ಇನ್ನೂ ಜೀವನದ ನಿರಾಶಾದಾಯಕ ಚಿಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹರಿಯುವ ನೀರು, ವಿದ್ಯುತ್, ಶಾಖ ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರ ಸುತ್ತಲಿನ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಸಲಕರಣೆಗಳಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಅವರ ಅಳಲಾಗಿದೆ.
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಗಾಜಾದಲ್ಲಿ ಈಗ ಕದನ ವಿರಾಮ ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಕಳೆದಿದೆ. ಸುಮಾರು 600,000 ಫೆಲೆಸ್ತೀನಿಯನ್ನರು ಉತ್ತರ ಗಾಜಾಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ್ದಾರೆ. ಆರಂಭಿಕ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದ ಸಂತೋಷ ಒಂದು ಕಡೆಯಾದರೆ, ಮನೆಗಳು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ನಾಶವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ – ಅವರು ಈಗ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
“ಯುದ್ಧ ಎಂದಿಗೂ ಮುಗಿಯದಿದ್ದರೆ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಡುವುದು ಉತ್ತಮ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಏನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಮೆದುಳು ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಯೋಜಿಸುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ” ಎಂದು ತಂಬೌರಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಆರು ವಾರಗಳ ಕದನ ವಿರಾಮ ಶನಿವಾರ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲಿದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿದೆ. ಮುಂದಿನ ಹಂತದ ಮಾತುಕತೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಮತ್ತೆ ಕದನ ಭುಗಿಲೆದ್ದರೆ ಮತ್ತೆ ಏನು ಕತೆಯೆಂಬುದು ಯೋಚಿಸುವಂತಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಈಗ ಬೃಹತ್ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಗಗಳಿಲ್ಲ. ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್, ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಕಳೆದ ವಾರದ ವರದಿಯು ಇಸ್ರೇಲ್ನ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ಮತ್ತು ಹಮಾಸ್ ವಿರುದ್ಧದ ದಾಳಿಯಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೆರೆಹೊರೆಗಳು ನಾಶವಾದ ನಂತರ ಗಾಜಾವನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸುಮಾರು USD 53 ಶತಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಹಣವಾಗಲಿ ಇಲ್ಲ.
ಗಾಜಾವನ್ನು ತಕ್ಷಣ ವಾಸಯೋಗ್ಯವಾಗಿಸುವುದು ಆದ್ಯತೆಯಾಗಿದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿಯ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಗಾಜಾಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಿಬಿರಗಳು ಮತ್ತು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಆಶ್ರಯಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸದ ಹೊರತು ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವುದಾಗಿ ಹಮಾಸ್ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿತು. ಇಸ್ರೇಲ್ ಮೊಬೈಲ್ ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೆ ಬಿಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಹಮಾಸ್ ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸಿತು.
ಮಾನವೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ, ಉಚಿತ ಅಡುಗೆಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ನೀರು ವಿತರಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿವೆ ಮತ್ತು ಗಾಜಾದಾದ್ಯಂತ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರಿಗೆ ಡೇರೆಗಳು ಮತ್ತು ಟಾರ್ಪ್ಲ್ ಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಿವೆ ಎಂದು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಹೇಳಿದೆ.
ಅಮೆರಿಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಂಪ್ ಗಾಜಾದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಕರೆ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅಮೆರಿಕವು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಇತರರಿಗೆ ಅದನ್ನು ಮರುಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ನೀಡಲುಬಹುದು. ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಫೆಲೆಸ್ತೀನಿಯನ್ನರು ತಮಗಾಗಿ ಗಾಜಾವನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸಹಾಯ ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಗಾಜಾ ನಗರದ ಪುರಸಭೆಯು ಕೆಲವು ನೀರಿನ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಬೀದಿಗಳಿಂದ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ ಎಂದು ವಕ್ತಾರ ಅಸೆಮ್ ಅಲ್ನಬಿಹ್ ಹೇಳುತ್ತಾರಾದರೂ ಆದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಉಪಕರಣಗಳ ಕೊರತೆಯಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಅದರ 40 ಬುಲ್ಡೋಜರ್ಗಳು ಮತ್ತು ಐದು ಡಂಪ್ ಟ್ರಕ್ಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮಾತ್ರ ಇನ್ನೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಗಾಜಾವು 50 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅವಶೇಷಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು 100 ಡಂಪ್ ಟ್ರಕ್ಗಳು 15 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಯುಎನ್ ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ.
ಉತ್ತರ ಪಟ್ಟಣವಾದ ಬೀಟ್ ಲಾಹಿಯಾದಲ್ಲಿರುವ ತಂಬೌರಾ ಅವರ ಮನೆ ಯುದ್ಧದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ವಾಯುದಾಳಿಯಿಂದ ನಾಶವಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಹತ್ತಿರದ ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ನರ್ಸ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.
ಕದನ ವಿರಾಮದ ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅರೆ-ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಕೋಣೆಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು. ಸೀಲಿಂಗ್ ಭಾಗಶಃ ಕುಸಿದಿದೆ, ಗೋಡೆಗಳು ಬಿರುಕು ಬಿಟ್ಟಿವೆ; ಉಳಿದಿರುವ ರೆಫ್ರಿಜರೇಟರ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಇಲ್ಲದೆ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕವಾಗಿದೆ.
ತಂಬೌರಾ ಅವರ 12 ವರ್ಷದ ಮಗ ದಿನಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿತರಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ ನೀರಿನ ಭಾರವಾದ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾನೆ. ಅವರು ಅಡುಗೆಗಾಗಿ ಉರುವಲುಗಳನ್ನು ಸಹ ಹುಡುಕಬೇಕಾಗಿದೆ. ಸಹಾಯದ ಒಳಹರಿವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರವಿದೆ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ. ಆದರೆ ಅವು ದುಬಾರಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾದ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ತುಂಬಾ ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಕಮಲ್ ಅದ್ವಾನ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ತಂಬೌರಾ ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದು ಗಂಟೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಜನರೇಟರ್ ಬಳಸಿ ತನ್ನ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಫೋನ್ಗಳನ್ನು ಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ತಂಬೌರಾ ಅವರ ಅನೇಕ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಹಿಂತಿರುಗಿದಾಗ ಅವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಏನೂ ಉಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿತು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಚಳಿಗಾಲದ ಗಾಳಿಯಿಂದ ಹಾರಿಹೋಗುವ ಅಥವಾ ಮಳೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕುವ ಅವಶೇಷಗಳ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಡೇರೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಅಸ್ಮಾ ದ್ವಾಯಿಮಾ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಗಾಜಾ ನಗರಕ್ಕೆ ಮರಳಿದೆ. ಆದರೆ ಟೆಲ್ ಅಲ್-ಹವಾ ನೆರೆಹೊರೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಮನೆ ನಾಶವಾದ ಕಾರಣ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಕೆಲವೇ ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕು ಅಂತಸ್ತಿನ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಹೋದರು. ಆದರೆ ಈಗ ಅದು ಚಪ್ಪಟೆಯಾಗಿ ಸುಟ್ಟುಹೋದ ಅವಶೇಷಗಳ ರಾಶಿಯಾಗಿದೆ. “ನಾನು ಭಯಪಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಮನೆಯ ಚಿತ್ರಣವಿತ್ತು – ಅದರ ಸೌಂದರ್ಯದ ಸತ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ನಾನು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದೆ, ”ಎಂದು 25 ವರ್ಷದ ದಂತವೈದ್ಯರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
“ಇಸ್ರೇಲ್ ನನ್ನ ಮನೆಯ ಕೇವಲ ಕಲ್ಲನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಗುರುತನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ದಂತವೈದ್ಯರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
2014ರಲ್ಲಿ ಇಸ್ರೇಲ್ ಮತ್ತು ಹಮಾಸ್ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಸುತ್ತಿನ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾಯುದಾಳಿಯಿಂದ ಅದು ನೆಲಸಮವಾದಾಗ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಒಮ್ಮೆ ಮನೆಯನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ, ಅವರಿಗೆ ಈಗ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲ.
“ನಾವು ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಕೆಲವು ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಯಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ನಾವು ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಬೇಕಾಗಿದೆ. ನಮಗೆ ಭಾರೀ ಉಪಕರಣಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ಯಾವುದೇ ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ನಿರ್ಮಾಣ ಉಪಕರಣಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಲಭ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಅದು ತುಂಬಾ ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ.” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹತಾಶೆ
ಕದನ ವಿರಾಮದ ನಂತರ ಉತ್ತರ ಗಾಜಾಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಯುನಿಸೆಫ್ನ ವಕ್ತಾರ ಟೆಸ್ ಇಂಗ್ರಾಮ್ ಅವರು ಭೇಟಿಯಾದ ಕುಟುಂಬಗಳು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಅವರ ಹತಾಶೆ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
20 ವರ್ಷದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ಹುಡಾ ಸ್ಕೈಕ್ ಗಾಜಾ ನಗರದ ತನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೂವರು ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು ಮತ್ತು ಪೋಷಕರೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಕೋಣೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಯುದ್ಧದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ಅವರು ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡ ಮಧ್ಯ ಗಾಜಾದ ಟೆಂಟ್ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿನ ಜೀವನದಿಂದಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಯ ಅವಶೇಷಗಳಡಿಯ ಜೀವನ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಪರಿಚಿತರ ನಡುವೆ ವಾಸಿಸಬೇಕಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರ ಟೆಂಟ್ ಮಳೆಯಿಂದ ಕೊಚ್ಚಿಹೋಯಿತು. ಕನಿಷ್ಠ ಇಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಗೋಡೆಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಇದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದೇ ಒಂದು ಸಮಾಧಾನವಾಗಿದೆ.
ಯುದ್ಧ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಸ್ಕೈಕ್ ಗಾಜಾದ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಅವಳು ಈಗ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಿರುವ ಆನ್ಲೈನ್ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಆದರೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ದುರ್ಬಲವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಬಯಸುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಯಾವಾಗಲೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡದ ಸೌರ ಫಲಕಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. “ಕೆಟ್ಟ ಅಂಶವೆಂದರೆ ನಾವು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಈಗ ನಾವು ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ವಿನಾಶವು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ತ್ರಿಭಾಷಾ ಹೇರಿಕೆ ವಿರೋಧಿಸಿ ಬಿಜೆಪಿ ತೊರೆದ ತಮಿಳು ನಟಿ ರಂಜನಾ ನಾಚಿಯಾರ್


