ಆರೋಪಿಗಳ ನ್ಯಾಯಯುತ ವಿಚಾರಣೆಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿರುವ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಹಣ ಅಕ್ರಮ ವರ್ಗಾವಣೆ ತಡೆ ಕಾಯ್ದೆ (ಪಿಎಂಎಲ್‌ಎ) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಯಾಗಿರುವವರು, ತಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಅವಲಂಬಿಸದೇ ಇರುವ ದಾಖಲೆಗಳ ನಕಲು ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಬುಧವಾರ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.
ಪಿಎಂಎಲ್‌ಎ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಅವಲಂಬಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧದ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿತ್ತು.
“ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿ ಅವಲಂಬಿಸದ ಹೇಳಿಕೆಗಳು, ದಾಖಲೆಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಪಟ್ಟಿಯ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಸಹ ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕು” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಅಭಯ್ ಎಸ್ ಓಕಾ, ಅಹ್ಸಾನುದ್ದೀನ್ ಅಮಾನುಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಅಗಸ್ಟೀನ್ ಜಾರ್ಜ್ ಮಸಿಹ್ ಅವರ ಪೀಠ ಹೇಳಿದೆ.
“ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿಯ ವಶದಲ್ಲಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆರೋಪಿಗೆ ಜ್ಞಾನವಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಅವರು ಅವಲಂಬಿಸದ ದಾಖಲೆಗಳ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಸೂಕ್ತ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಆರೋಪಿಗಳು ಸೆಕ್ಷನ್ 91 ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿ (ಸೆಕ್ಷನ್ 94 ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌) ಅನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
“ನ್ಯಾಯಯುತ ವಿಚಾರಣೆಯು ಸಂವಿಧಾನದ 21 ನೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಖಾತರಿಪಡಿಸಲಾದ ಹಕ್ಕಿನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಆರೋಪಿಯ ನ್ಯಾಯಯುತ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದುವ ಹಕ್ಕು ಹಾಗೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ” ಎಂದು ಪೀಠ ಹೇಳಿದೆ.
“ಪ್ರತಿವಾದಿಸುವ ಹಕ್ಕು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ” ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
ಆರೋಪಿಯು ಪ್ರತಿವಾದ ಮಂಡಿಸುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ಅಥವಾ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ವಶದಲ್ಲಿರುವ ದಾಖಲೆ ಅಥವಾ ವಸ್ತುವನ್ನು ಹಾಜರುಪಡಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಬಹುದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ.
“ಸೆಕ್ಷನ್ 232(3) ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೀಮಿತ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಬಹುದು. ಈ ನಿಬಂಧನೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂತಹ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಕ್ಷುಲ್ಲಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ ಅಥವಾ ಕಿರಿಕಿರಿ, ವಿಳಂಬ ಅಥವಾ ನ್ಯಾಯಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಲು ಮಾಡಿದರೆ ಮಾತ್ರ ನಿರಾಕರಿಸಬಹುದು” ಎಂದಿದೆ.
ದೂರುದಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಯಾವುದಾದರೂ ಇದ್ದರೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಗಮನಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದರೆ; ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಹಾಜರುಪಡಿಸಿದ ಪಿಎಂಎಲ್‌ಎನ ಸೆಕ್ಷನ್ 50 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್ ದೂರನ್ನು ಗಮನಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ, ಆರೋಪಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕೆಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ.
ಮಹಿಳೆಯ ಲೈಂಗಿಕ ಇತಿಹಾಸದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆಕೆಯ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಊಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ: ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್
