ಈ ವಾರ ಭಾರತೀಯ ಟ್ವಿಟರ್‌ನಲ್ಲಿ #ResignModi ಹ್ಯಾಷ್‌ಟ್ಯಾಗ್ ಟ್ರೆಂಡಿಂಗ್ ಕೆಲವು ನೋಯುತ್ತಿರುವ ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ದೃಶ್ಯವಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಕೋವಿಡ್ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಂಕೇತಿಸಿತು.
ಕೊರೋನಾ ವಿನಾಶದ ಮೊದಲ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ಸದಾ ಪ್ರಬಲರಾಗಿದ್ದರು, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿದ್ದರು. ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ನಂತರದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಜನಪ್ರಿಯತೆಯ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇರಲಿ, ಈ ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚುನಾಯಿತರಾದ ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರು ಮೋದಿಗೆ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ರೇಟಿಂಗ್ಸ್ ಹೇಳಿದವು.
ಮೊದಲ ಕೋವಿಡ್ ಅಲೆ ಕಡಿಮೆ ಸವಾಲಿನದ್ದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮೋದಿಯನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಭಾರತೀಯರು ಸಾಮೂಹಿಕ ಅನುಸರಣೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದರು.
ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ 3,00,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ತಾಜಾ ಕೋವಿಡ್ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಭಾರತದ ಇತ್ತೀಚಿನ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆ ಬಹುಶಃ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಿಂದಿಸುವ ಟ್ವಿಟರ್ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು, ಮೇಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಅಸಹಾಯಕತೆಯು ಇದನ್ನು ಸಾಂಕೇತರಿಕವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತಿವೆ.. ಕೋಪವು ಈಗ ಭಯದ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಹೇಳುವ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಬಹುಶಃ ಗ್ರಹಿಸಿದ ಮೋದಿ ತಮ್ಮ ಇತ್ತೀಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಸ್ತಿಗಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು.
ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ-ಉತ್ತೇಜಿತ ರಾಜಕೀಯ
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಮತ್ತು ದುರಂತ ವಿಪತ್ತುಗಳು ರಾಜಕೀಯದೊಂದಿಗೆ ಅಸಮ ಮತ್ತು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅನಧಿಕೃತ ಶಕ್ತಿಯ ಗರಿಷ್ಠ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಪರಂಪರೆಯು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಕ್ಷಾಮಗಳ ಚಕ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ 19 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ 1877-78ರ ಡೆಕ್ಕನ್ ಕ್ಷಾಮಗಳು – ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರನ್ನು ಕೊಂದ ‘ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡಗಳು’ ಎಂದು ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟವು. ಆಗ ಹೊಸದಾಗಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ ದೇಶದ್ರೋಹ ಕಾನೂನು ಸೇರಿದಂತೆ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ, ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ರಾಜ್ಯವು ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಂಡ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜವನ್ನು ರಾಜಕೀಯಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಆದರೂ, 1870 ಮತ್ತು 1890 ರ ನಡುವೆ ದೇಶದ್ರೋಹ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಸಂಘಟನೆ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸದ ಕಾರಣ ಈ ರಾಜಕೀಯವು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಭ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಫಲ ನೀಡಲಿಲ್ಲ.
ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದ 1895-96ರ ಬಾಂಬೆ ಪ್ಲೇಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಜನರು ಸತ್ತರು. ಆದರೂ ಆ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ತಿರುವು ನೀಡಿತು. ಸಾಮೂಹಿಕ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿ ಅದನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿತು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕೀಯದ ದೀರ್ಘ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಮುರಿಯಿತು.
ಬರಗಾಲ-ಕ್ಷಾಮವು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ಅಮಾನವೀಯವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಪ್ಲೇಗ್ ಸಾವುಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಶಿಬಿರಗಳ ಗೋಚರತೆಯಾಗಿದ್ದು, ನಗರ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಾಣಿಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿಯ ಪರಿಧಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೂ ಮೀರಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ವಿರೋಧಿ ಸೆಳೆತವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು.
ಬಾಲ ಗಂಗಾಧರ್ ತಿಲಕ್ ಪ್ಲೇಗ್ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸಾಮೂಹಿಕ ನಾಯಕನಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ವಿಧೇಯತೆಯನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿ ಕೋಪವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಹಾಗೆ ಮಾಡುವಾಗ, ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕಾರಣವು ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿತು.
ಮೋದಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಧೇಯತೆ
2014 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಧಾನಿಯಾದ ನಂತರ, ಮೋದಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆಗಳ ‘ಟಚ್ ಸ್ಟೋನ್’ ಅಥವಾ ಸೂಜಿಗಲ್ಲು ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಸ್ವಂತ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯ, ಯಾವಾಗಲೂ ವೇದಿಕೆಯ ಅಥವಾ ಪರದೆಯ ಮೂಲಕ ಸ್ವಗತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿತರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ! ಆಡಳಿತ ನೀತಿಯ ಬದಲು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದು 2016 ರಲ್ಲಿ ನೋಟು ಅಮಾನ್ಯೀಕರಣವಾಗಲಿ ಅಥವಾ 2020 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲಾಕ್‌ಡೌನ್ ಆಗಿರಲಿ, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ನಾಟಕೀಯ ಘೋಷಣೆಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಧೇಯತೆಯನ್ನು ಕೋರಿವೆ.
ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಧೇಯತೆಯು ಭಾರತೀಯರನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡ ದುಃಖ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗದಿಂದ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ ಹೊಸ ಬಂಧಕ್ಕೆ ಹೆಣೆದಿದೆ. ಮೋದಿ ನಿಖರವಾಗಿ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿದ್ದರಿಂದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಈ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ವ್ಯಾಕರಣವನ್ನು ನುಡಿಸಿದರು. ಇದು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಅಥವಾ ಕೋವಿಡ್ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕರ್ತವ್ಯದ ಉನ್ನತ ಭಾವನೆಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ತ್ಯಾಗವನ್ನು ಕೋರಿತು.
ಕಳೆದ ವರ್ಷ, ಕೋವಿಡ್ -19 ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದಾಗ, ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಾರತದ ವಲಸಿಗರು ಮತ್ತು ದುಡಿಯುವ ಬಡವರು ಗ್ರಾಮೀಣ ಒಳನಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಏಕೆಂದರೆ ನಗರ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ರಾತ್ರೋರಾತ್ರಿ ಅವರನ್ನು ಅನಾಥರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ‍್ಯದ ರಕ್ತ-ನೆನೆಸಿದ ಹೋರಾಟದ ವರ್ಷದಿಂದ ಇಂತಹ ಸಾಮೂಹಿಕ ನಿರ್ಗಮನವು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ಆದರೂ, ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯದ ನಿರಂತರ ಚುನಾವಣಾ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ, ಬಿಹಾರದ ವಲಸೆ ಹೃದಯಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಮೋದಿ ಹಿಡಿತ ಸಾಧಿಸಿದರು, ಅದು ಅವರ ಮಿತ್ರನನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸಿತು.
ಟಿಪ್ಪಿಂಗ್ ಪಾಯಿಂಟ್
ವೈರಸ್‌ನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಚಿತೆಗಳ ಚಿತ್ರಗಳು ಸಾಮೂಹಿಕ ಇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಮುಳುಗಿಸಿದ ದಿನವೇ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಕರೆ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾರರನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜಕೀಯ ರ‍್ಯಾಲಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸಾಮೂಹಿಕ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಚಿತೆಗಳು ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಈ ಚಿತ್ರಣವು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ.
ಮೋದಿಯವರು ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕಟದ ಪ್ರಬಲ ಭಾವನೆಯನ್ನು ವಿಭಾಗೀಯವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೊರೋನಾ ವೈರಸ್ ಕಾರಣದಿಂದ ಸಾವು, ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿದೆ. ಒಂದು ವರ್ಷ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವು ರಾಜಕೀಯ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
- ಶೃತಿ ಕಪಿಲಾ
(ಶೃತಿ ಕಪಿಲಾ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಾರೆ)
ಕೃಪೆ: ದಿ ಪ್ರಿಂಟ್
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಓಟುಗಳ ನಡುವೆ ನುಸುಳಿದ ಎರಡನೇ ಅಲೆಯ ದುರಂತಕ್ಕೆ ಮೋದಿ ಆಡಳಿತವೇ ಕಾರಣ!
