ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘ (ಆರ್ಎಸ್ಎಸ್) ತನ್ನ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತಿರುವ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸಂಘದ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ದಿಕ್ಕಿನ ಕುರಿತು ಒಂದು ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಚಿಂತನ ಮಂಥನ ನಡೆದಿದೆ.
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಿ ರೂಪಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಆಂತರಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ಈ ಆರ್ಥಿಕ ಮಾದರಿಯ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಗಂಭೀರ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿವೆ.
ಆರ್ಎಸ್ಎಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮೋಹನ್ ಭಾಗವತ್ ಅವರು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಉಪನ್ಯಾಸ ಸರಣಿ ನಡೆಸುವ ಒಂದು ವಾರದ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ಸಂಘದ ಆರು ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸುಮಾರು 80 ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಿಗಾಗಿ ಮುಚ್ಚಿದ ಬಾಗಿಲಿನ ಸಭೆಯೊಂದನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸಭೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ಔಪಚಾರಿಕ ಸಭೆಯಾಗಿರದೆ, ಸಂಘದ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಆರ್ಥಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಪುನರ್ ವಿಮರ್ಶಿಸುವ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು.
ಈ ಸಭೆಯ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು, 91 ವರ್ಷದ ಹಿರಿಯ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಬಿಜೆಪಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮುರಳಿ ಮನೋಹರ್ ಜೋಶಿ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತುತಿ. ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಮತ್ತು ಅಮಿತ್ ಶಾ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ‘ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಮಂಡಲ’ಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತರಾಗಿದ್ದ ಜೋಶಿಯವರನ್ನು ಈ ಸಭೆಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದು, ಸಂಘದ ನಾಯಕತ್ವವು ಅವರ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಈಗಲೂ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಜಿಡಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮಿತಿಯ ಕುರಿತು ಜೋಶಿ ಅವರ ಎಚ್ಚರಿಕೆ
ಮುರಳಿ ಮನೋಹರ್ ಜೋಶಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಸ್ತುತಿಯಲ್ಲಿ, ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕೇವಲ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನ (ಜಿಡಿಪಿ) ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ಅಳೆಯುವ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು. ಅವರು ನೋಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕೃತ ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞ ಅಮರ್ತ್ಯ ಸೇನ್ ಅವರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, “ರಾಷ್ಟ್ರದ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕೇವಲ ಆದಾಯದಿಂದ ಅಳೆದರೆ, ದೇಶದ ಜನತೆಯ ನಿಜವಾದ ಕ್ಷೇಮದ ಗುರಿಯನ್ನು ನಾವು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು.
ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರವು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ವೈಭವೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಜೋಶಿ ಅವರು ವಾಸ್ತವಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲವು ಕಠಿಣ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎದುರುಗಿಟ್ಟರು.
ಜೋಶಿ ಅವರು ನೀಡಿದ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಆತಂಕಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದವು:
- ಆದಾಯ ಅಸಮಾನತೆ: 2021ರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ಕೇವಲ 10% ಶ್ರೀಮಂತರು ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ಸಂಪತ್ತಿನಲ್ಲಿ 65% ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಣೆಯು ಕೆಲವೇ ಜನರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕಡಿಮೆ ತಲಾ ಜಿಡಿಪಿ: ಭಾರತವು ಜಗತ್ತಿನ ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿದ್ದರೂ, ತಲಾ ಜಿಡಿಪಿ ಕೇವಲ $2,878.5 ಮಾತ್ರ. ಇದು ಜಪಾನ್‌ನ ($33,955.7) ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕನ ಜೀವನಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮಹತ್ವದ ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಮೂಲಕ, ಜೋಶಿ ಅವರು ಕೇವಲ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆರ್ಥಿಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗೆ ಸವಾಲೆಸೆದರು.
‘ಡಿಗ್ರೋಥ್’ ಮತ್ತು ‘ಸಮಗ್ರ ಮಾನವತಾವಾದ’ದ ಪುನರಾವಲೋಕನ
ಜೋಶಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಸ್ತುತಿಯಲ್ಲಿ ‘ಡಿಗ್ರೋಥ್’ (Degrowth) ಎಂಬ ಹೊಸ ಮತ್ತು ಮೂಲಭೂತವಾದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಇದರರ್ಥ, “ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲಿನ ಅತಿಯಾದ ಗಮನವನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕುವುದು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಮರು-ವಸಾಹತೀಕರಣಗೊಳಿಸುವುದು”. ಇದು ಕಡಿಮೆ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಬಳಕೆ, ಹಂಚಿಕೆ, ಸರಳತೆ, ಸೌಹಾರ್ದತೆ ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಸುಸ್ಥಿರ ಸಮಾಜವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಮಾದರಿಯಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.
ಅಲ್ಲದೆ, ಭಾರತೀಯ ಜನಸಂಘದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಅವರ ‘ಸಮಗ್ರ ಮಾನವತಾವಾದ’ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಜೋಶಿ ಮತ್ತೆ ಮುಂಚೂಣಿಗೆ ತಂದರು. ವಿದೇಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೇಲಿನ ಅತಿಯಾದ ಆಮದು ಅವಲಂಬನೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಗಳ ವಿದೇಶಿ ಸಹಯೋಗವು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗೆ ಪೂರಕವಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.
“ನಾವು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ರಕ್ಷಿಸದೆ, ನಾವು ಹೊಂದಿರದಿದ್ದನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಯೋಜನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ” ಎಂದು ಅವರು ಉಪಾಧ್ಯಾಯರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು.
ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿ, ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳ ಕುರಿತು ಇದು ಪರೋಕ್ಷ ಟೀಕೆಯಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಆಂತರಿಕ ವಿಭಿನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ
ಮುರಳಿ ಮನೋಹರ್ ಜೋಶಿ ಅವರ ಪ್ರಸ್ತುತಿ, ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾದ ಭಾರತೀಯ ಮಜದೂರ್ ಸಂಘ (ಬಿಎಂಎಸ್), ಭಾರತೀಯ ಕಿಸಾನ್ ಸಂಘ ಮತ್ತು ಸ್ವದೇಶಿ ಜಾಗರಣ ಮಂಚ್ಗಳ ಆಂತರಿಕ ನಿಲುವುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕ ನೀತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಬಿಎಂಎಸ್, ಕಾರ್ಮಿಕ ಕಾನೂನುಗಳ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಸರ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಹಲವು ಬಾರಿ ಘರ್ಷಣೆ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಸಭೆಯ ಸಂಯೋಜಕ ಬಿ. ಸುರೇಂದ್ರನ್ ಅವರೂ ಬಿಎಂಎಸ್ ಸಂಘಟನಾ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಸಭೆಯ ನಂತರ, ಆರ್ಎಸ್ಎಸ್ ಸರಕಾರ್ಯವಾಹ ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಹೊಸಬಾಳೆ ಅವರು, “ಈ ಪ್ರಸ್ತುತಿಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಚೆಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ಟೀಕೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಭವಿಷ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಒಂದು ಆಂತರಿಕ ಮಂಥನ” ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದರು. ಆದರೆ, ಈ ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣದ ಹಿಂದಿನ ಸಂದೇಶವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ: ಸಂಘವು ಸರ್ಕಾರದ ಆರ್ಥಿಕ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ, ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಅಂತರಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಯಕತ್ವವು ಜೋಶಿ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದ ರೀತಿ, ಸಂಘವು ತನ್ನ ಮೂಲ ಸಿದ್ಧಾಂತದಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಭವಿಷ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳು
ಜೋಶಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಸ್ತುತಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಾತನಾಡದೆ, ದೇಶವು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಇತರ ಮಹತ್ವದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನೂ ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದರು:
- ಯುವಜನತೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಮಾದಕ ವ್ಯಸನ ಮತ್ತು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಪ್ರಮಾಣ. ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿರುವುದು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ: ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಅತಿಯಾದ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿರುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳ ಕುರಿತು ಅವರು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದರು.
ಈ ಸಭೆಯು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭವಿಷ್ಯದ ಕುರಿತು ಗಂಭೀರ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದೆ.
ಇದು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನೊಳಗಿನ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರು ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ತಲೆಮಾರಿನ ನಾಯಕರ ಚಿಂತನಾ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿರುವ ಭಿನ್ನತೆಗಳನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಗತಿಯ ಹಾದಿಯು ಕೇವಲ ಆರ್ಥಿಕ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರದೆ, ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯಂತಹ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಜೋಶಿ ಅವರ ವಾದವು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನ ಭವಿಷ್ಯದ ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರದೆ ಇರಬಹುದು. ಇದು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಸಂಘದ ನಡುವಿನ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬದಲಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಾದು ನೋಡಬೇಕು.
ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿ ನಾಯಕ ಶಬೀರ್ ಶಾರ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನಕಾರ
