ಪಾಟ್ನಾ: ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿಶೇಷ ತೀವ್ರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ (Special Intensive Revision – SIR) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ (ಇಸಿಐ) ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದೆ. ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾದ ಮತದಾರರ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಅಥವಾ ಅದರ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಆಯೋಗ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಈ ಸ್ಪಷ್ಟನೆಯು, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಕಾನೂನುಬದ್ಧತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದ ಹಲವಾರು ಅರ್ಜಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಮುಂಬರುವ ಬಿಹಾರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಜೂನ್ 24ರಂದು ಆಯೋಗವು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತ್ತು. 2003ರ ನಂತರ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮೊದಲ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಇದಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಎನ್‌ಜಿಒಗಳಾದ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ರಿಫಾರ್ಮ್ಸ್ (ಎಡಿಆರ್), ಪಿಯುಸಿಎಲ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಗಂಭೀರ ಆಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದವು. ಈ ಅರ್ಜಿಗಳಲ್ಲಿ, ಆಯೋಗವು ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟಿದೆ, ಮತ್ತು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದವರ ಪಟ್ಟಿ ಹಾಗೂ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ, ಬಿಎಲ್‌ಒಗಳು ಅನೇಕ ಮತದಾರರನ್ನು ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಲು “ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಸಹ ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಅಫಿಡವಿಟ್:
ಎಡಿಆರ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮನವಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಉಪ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತ ಸಂಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ಅಫಿಡವಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ, ರೆಪ್ರೆಸೆಂಟೇಶನ್ ಆಫ್ ಪೀಪಲ್ ಆಕ್ಟ್, 1950, ಮತ್ತು ರೆಜಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ ಆಫ್ ಎಲೆಕ್ಟರ್ಸ್ ರೂಲ್ಸ್, 1960 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಕರಡು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಕಡ್ಡಾಯವಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆಯೋಗವು ತನ್ನ ಅಫಿಡವಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ, ಆಗಸ್ಟ್ 1 ರಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾದ ಕರಡು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ನಮೂನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಎಲ್ಲ ಅರ್ಹ ಮತದಾರರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರು ಬಿಟ್ಟುಹೋಗಿದ್ದರೆ, ಅವರು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1ರೊಳಗೆ ನಮೂನೆ 6 ಅನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಇದರ ನಂತರ, ಎಲೆಕ್ಟೋರಲ್ ರೆಜಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ ಆಫೀಸರ್ (ಇಆರ್‌ಒ) ಈ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿ, ಮತ್ತು ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳಿದ್ದರೆ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ.
ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ:
ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು, ಕರಡು ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮುನ್ನ ಅನುಸರಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನೂ ವಿವರಿಸಿದೆ. ಆಯೋಗವು, ಮತದಾರರ ನಮೂನೆಗಳು ಸ್ವೀಕರಿಸದ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಅವರ ಜಿಲ್ಲಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಏಜೆಂಟರ ಮೂಲಕ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿತ್ತು ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿದ ನಂತರ, ಈ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಹಂಚಲಾಯಿತು. ಈ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಜುಲೈ 27 ರ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿಯೂ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಫಿಡವಿಟ್ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಎಡಿಆರ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಆರೋಪಗಳು ಮತ್ತು ಆಯೋಗದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ:
“ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದವರ ಪಟ್ಟಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ” ಎಂಬ ಎಡಿಆರ್ ವಾದ “ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸುಳ್ಳು ಮತ್ತು ತಪ್ಪಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಆಯೋಗವು ಹೇಳಿದೆ. ಮತದಾರರು ತಮ್ಮ ಮತದಾರರ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನಮೂನೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು, ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ (ಬಿಎಲ್‌ಒ) ಸಂಪರ್ಕ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂದು ಆಯೋಗ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.
“ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅನೇಕ ಮತದಾರರನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ‘ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿಲ್ಲ'” ಎಂಬ ಆರೋಪದ ಬಗ್ಗೆ, ಆಯೋಗವು ಇದು ಕೇವಲ ಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಒಂದು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಸಾಧನವಾಗಿದ್ದು, ಮತದಾರರ ಅರ್ಹತೆಯ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ನೋಂದಣಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಆಯೋಗ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಅಂತಿಮ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದವರ ಕಾರಣಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ, ಕರಡು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಆಯೋಗವು ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಮನವಿ:
ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಅರ್ಜಿದಾರರು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿ ದಾರಿತಪ್ಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡುವಂತೆ, ದಂಡ ವಿಧಿಸುವಂತೆ, ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ನಿಂದನೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವಂತೆ ಆಯೋಗವು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದೆ.
ಮುಂದಿನ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು:
ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಫಿಡವಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಹೆಸರನ್ನು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸೂಚನೆ, ವಿಚಾರಣೆಯ ಅವಕಾಶ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಿಂದ ಕಾರಣ ಸಹಿತ ಆದೇಶವಿಲ್ಲದೆ ಬಿಹಾರದ ಕರಡು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 12 ಮತ್ತು 13ರಂದು ನಡೆಸಲು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿದೆ. ಜುಲೈ 10ರಂದು, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಈ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗೆ ತಡೆ ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿತ್ತು, ಆದರೆ ಆಧಾರ್, ಎಪಿಕ್, ಮತ್ತು ರೇಷನ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾನ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗಗೆ ಸೂಚಿಸಿತ್ತು.
