ನವದೆಹಲಿ: 2023ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಜನಾಂಗೀಯ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಆರಂಭವಾದ ನಂತರ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಣಿಪುರಕ್ಕೆ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪದ ವಿರುದ್ಧ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಕಿಡಿಕಾರಿದೆ. ಈ ಭೇಟಿಯನ್ನು “ಅರ್ಧ ಮನಸ್ಸಿನ, ವಿಳಂಬದ ನಡೆ” ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಮೂಲಕ, ಕಳೆದ ವರ್ಷದಿಂದ ಸಂಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ರಾಜ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಧಾನಿಯವರ ಮೌನವನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ.
“ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯವರು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿಯನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 13ರಂದು ಮಣಿಪುರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದು ‘ಅದು ಸಾಕಾಗದು, ಬಹಳ ತಡವಾಗಿದೆ’ (Too Little, Too Late – TLTL) ಎಂಬ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಸಂವಹನ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಜೈರಾಮ್ ರಮೇಶ್ ಹೇಳಿದರು.
“ಡಬಲ್ ಎಂಜಿನ್ ಸರ್ಕಾರ“ದ ವೈಫಲ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆರೋಪ
ರಮೇಶ್ ಅವರು, 2023ರ ಮೇ 3ರಂದು ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ “ಡಬಲ್ ಎಂಜಿನ್ ಸರ್ಕಾರ”ದ ಆಡಳಿತದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಭುಗಿಲೆದ್ದಿತು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಬಿಜೆಪಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷಗಳು ಕೇವಲ 15 ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಭಾರಿ ಜನಾದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರೂ, ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ವಂತ ಕುತಂತ್ರಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹಳಿ ತಪ್ಪಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ದೂರಿದರು.
ಈ ಹಿಂಸಾಚಾರದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಜನರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ನಿರಾಶ್ರಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತಾರು ಸಾವಿರ ಜನರು ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕು ನಡೆಸುವಂತಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಯ ಹಾಗೂ ಅನುಮಾನದ ವಾತಾವರಣ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಗಂಭೀರತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು.
ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವೈಫಲ್ಯ
2023ರ ಮೇ 3ರಿಂದ ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವ ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ, ಬೆಟ್ಟದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಕುಕಿ-ಝೋ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರು, ಮೈತೇಯಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಕೋರಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಶಿಫಾರಸ್ಸನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ ನಂತರ ಹಿಂಸಾಚಾರ ತೀವ್ರಗೊಂಡಿತು. ಈ ಜನಾಂಗೀಯ ಹಿಂಸಾಚಾರದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 260 ಜನರು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕುಕಿ ಸಮುದಾಯದವರು, ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ.
2023ರ ಆಗಸ್ಟ್ 1ರಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ “ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಯಂತ್ರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕುಸಿತ” ಸಂಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರೂ, ಪ್ರಧಾನಿ ಮೌನವಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ರಮೇಶ್ ನೆನಪಿಸಿದರು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಬುಡಕಟ್ಟು ಮಹಿಳಾ ರಾಜ್ಯಪಾಲರನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದ ನಿರ್ಧಾರ, ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ಗುವಾಹಟಿಯಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದು, ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಎನ್. ಬಿರೇನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು “ನವದೆಹಲಿಯ ಪೋಷಕರು” ರಕ್ಷಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ದೂರಿದರು.
‘ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆ‘ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನಿ ಮೌನದ ಟೀಕೆ
ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ವಿರುದ್ಧ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅವಿಶ್ವಾಸ ನಿರ್ಣಯ ಮಂಡಿಸುವ ಮೊದಲು, 2023ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 13ರಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಹೇರಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಇದರಿಂದ ಜನರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ರಮೇಶ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು.
“ಕಳೆದ 29 ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ಪ್ರಧಾನಿ ಮಣಿಪುರದ ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕ, ಶಾಸಕರು, ಸಂಸದರು, ಅಥವಾ ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ಅವರು ಆರೋಪಿಸಿದರು.
ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೂ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, “ಮಣಿಪುರದ ಜನರನ್ನು ತಲುಪಲು ಅವರಿಗೆ ಸಮಯ ಅಥವಾ ಇಚ್ಛೆ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಪ್ರಧಾನಿಯವರ ಈ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವರ “ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಅಸಮರ್ಥತೆ”ಯು ಮಣಿಪುರ ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲ ಸಮುದಾಯಗಳ ನೋವು, ಸಂಕಟ ಮತ್ತು ಯಾತನೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ ಎಂದು ರಮೇಶ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು.
ಪ್ರಧಾನಿಯ ಭೇಟಿಗಾಗಿ ಸಿದ್ಧತೆ
ಐಜ್ವಾಲ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 13ರಂದು ಮಿಜೋರಾಂ ಮತ್ತು ಮಣಿಪುರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಅವರು ಮೊದಲು ಮಿಜೋರಾಂಗೆ ತೆರಳಿ ಹೊಸ ಬೈರಾಬಿ-ಸೈರಾಂಗ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರ, ಐಜ್ವಾಲ್‌ನಿಂದ ಮಣಿಪುರಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಇಂಫಾಲ್‌ನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭೇಟಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ದೃಢಪಡಿಸಿಲ್ಲ. ಈ ನಡುವೆ, ಮಣಿಪುರ ಮತ್ತು ಮಿಜೋರಾಂನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳು ಪ್ರಧಾನಿಯವರ ಭೇಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ.
2023ರ ಮಣಿಪುರ ಹಿಂಸಾಚಾರ: ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳು
2023ರ ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಭುಗಿಲೆಳಲು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ, ಮೈತೇಯಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ (Scheduled Tribe – ST) ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪ. ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳು:
ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶ: ಮಾರ್ಚ್ 2023ರಲ್ಲಿ, ಮಣಿಪುರ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮೈತೇಯಿ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಮಾಡಲು ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿತು. ಈ ಸಮುದಾಯವು ಈಗಾಗಲೇ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಬಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳು ಭಾವಿಸಿದವು.
ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳ ಆತಂಕ: ಪ್ರಮುಖ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳಾದ ಕುಕಿ–ಝೋ ಮತ್ತು ನಾಗಾ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದರು. ಮೈತೇಯಿಗಳಿಗೆ ಎಸ್ಟಿ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಿದರೆ, ಅವರು ಬುಡಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ತಮ್ಮ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಅಪಾಯ ತರಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.
ಈ ವಿರೋಧದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಮೇ 3, 2023ರಂದು ಬುಡಕಟ್ಟು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘಟನೆಗಳು ‘ಬುಡಕಟ್ಟು ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಮೆರವಣಿಗೆ‘ (Tribal Solidarity March) ಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದವು. ಈ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಘರ್ಷಣೆಗೆ ತಿರುಗಿ, ಇಡೀ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿತು.
ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು:
ಸಾವು–ನೋವು: ಹಿಂಸಾಚಾರದಲ್ಲಿ 260ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಕುಕಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು.
ನಿರಾಶ್ರಿತರು: ಸುಮಾರು 60,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳನ್ನು ತೊರೆದು ಪರಿಹಾರ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದರು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು: ಈ ಹಿಂಸಾಚಾರವು ಎರಡು ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ಆಳವಾದ ಬಿರುಕು ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಶವಾಗಿದ್ದು, ಜನರು ಭಯ ಮತ್ತು ಆತಂಕದಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಸರ್ಕಾರದ ವೈಫಲ್ಯ: ಈ ಘರ್ಷಣೆ ಆರಂಭವಾದಾಗ, ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕುಸಿಯಿತು. ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ವಿಫಲವಾಯಿತು ಎಂದು ಹಲವರು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸದ್ಯಕ್ಕೆ, ಮಣಿಪುರದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ.
ಇತಿಹಾಸ ಪುಟ ಸೇರಿದ ಬಿಬಿಎಂಪಿ: ಗ್ರೇಟರ್‌ ಬೆಂಗಳೂರು ಅಡಿ 5 ನಗರ ಪಾಲಿಕೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ
