ಲಕ್ನೋ: ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷದ (SP) ಹಿರಿಯ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಮಾಜಿ ಸಚಿವ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ಅವರು ಸುಮಾರು 23 ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸೀತಾಪುರ ಜೈಲಿನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಬಿಡುಗಡೆಯು ಕಾನೂನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿನ ದೀರ್ಘ ಹೋರಾಟದ ನಂತರ ನಡೆದ ಮಹತ್ವದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿದೆ. ಖಾನ್ ಅವರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ದಿನ, ಒಂದು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ವಿಳಂಬವಾಯಿತು. ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವರು ರೂ. 8,000 ದಂಡ ಪಾವತಿಸಲು ಮರೆತಿದ್ದರು. ಈ ದೋಷವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರ ವಕೀಲರಾದ ಸದ್ನಮ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ತಕ್ಷಣವೇ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ದಂಡವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ, ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಔಪಚಾರಿಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ನಂತರ, ಖಾನ್ ಅವರು ಜೈಲಿನಿಂದ ಹೊರಬಂದರು.
ಖಾನ್ ಅವರ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಸೀತಾಪುರ ನಗರದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಜನಸಂದಣಿ ಸೇರುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸೆಕ್ಷನ್ 144 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಾಜ್ಞೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಪೊಲೀಸರು ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಜೈಲಿನ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಸೇರಬಾರದೆಂದು ಪದೇ ಪದೇ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ನೂರಾರು ಎಸ್ಪಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು, ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಿಗರು ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ಜೈಲಿನ ಹೊರಗೆ ಜಮಾಯಿಸಿದರು. ಈ ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಪೊಲೀಸರು ಹರಸಾಹಸ ಪಟ್ಟರು. ಜನರನ್ನು ಚದುರಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನಗತ್ಯವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಹಲವು ವಾಹನಗಳಿಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಿದರು.
ಈ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಸೀತಾಪುರ ವೃತ್ತ ಅಧಿಕಾರಿ ವಿನಾಯಕ್ ಭೋಸ್ಲೆ, ನಗರದ ರಸ್ತೆಗಳು ಕಿರಿದಾಗಿದ್ದು, ನವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಜನದಟ್ಟಣೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅನಗತ್ಯವಾಗಿ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಷನ್ 144 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದರು.
ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ಬಂದವರಲ್ಲಿ ಎಸ್ಪಿ ಜಿಲ್ಲಾಧ್ಯಕ್ಷ ಛತ್ರಪಾಲ್ ಸಿಂಗ್ ಯಾದವ್ ಮತ್ತು ಶಾಸಕ ಅನಿಲ್ ಕುಮಾರ್ ವರ್ಮಾ ಪ್ರಮುಖರು. ಖಾನ್ ಅವರ ಬಿಡುಗಡೆ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಹುರುಪು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಯಾದವ್ ವಿಶ್ವಾಸ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ವರ್ಮಾ ಅವರು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ, “ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬಳಿಕ ಕಾನೂನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಕೊನೆಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಧನ್ಯವಾದ ಹೇಳುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.
ಖಾನ್ ಅವರಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಕುರಿತು ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಅವರಿಗೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಮೀನು ನೀಡಿತ್ತು. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 18 ರಂದು ‘ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಬಾರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಗ್ರಾಬ್’ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಜಾಮೀನು ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಅದೇ ರೀತಿ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 10 ರಂದು ರಾಂಪುರದಲ್ಲಿನ ದುಂಗರ್ಪುರ್ ಕಾಲೋನಿಯ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಹೊರಹಾಕಿದ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲೂ ಅವರಿಗೆ ಜಾಮೀನು ದೊರೆತಿತ್ತು. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಜಾಮೀನುಗಳ ಮೊದಲು, 17 ವರ್ಷ ಹಳೆಯದಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವರು ಖುಲಾಸೆಗೊಂಡಿದ್ದರು. ಆ ಪ್ರಕರಣವು ರಸ್ತೆ ತಡೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಸ್ತಿಗೆ ಹಾನಿ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿತ್ತು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ವಿವಿಧ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ 16 ಎಫ್ಐಆರ್ಗಳು ದಾಖಲಾಗಿದ್ದವು, ಆದರೆ ಈಗ ಅವರು ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದ ನಂತರ ಜೈಲಿನಿಂದ ಹೊರಬಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಅಜಂ ಖಾನ್ ವಿರುದ್ದದ ಪ್ರಕರಣಗಳು
ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ದಾಖಲಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 80ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು, ಮತ್ತು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು 2019ರ ನಂತರ ದಾಖಲಾದವು. ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಕೇವಲ ಭೂಕಬಳಿಕೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಆಡುಗಳ ಕಳ್ಳತನ, ಯಂತ್ರಗಳ ಕಳ್ಳತನ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಅತಿಕ್ರಮಣ ಮತ್ತು ವಂಚನೆಯಂತಹ ವಿಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಆರೋಪಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.
ಅವರ ಮೇಲಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹೀಗಿದೆ:
- ನಕಲಿ ಜನನ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಪ್ರಕರಣ: ಇದು ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ಅವರ ಮೇಲೆ ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಅವರ ಮಗ ಅಬ್ದುಲ್ಲಾ ಅಜಮ್ ಅವರ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಎರಡು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಜನನ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ 1990 ಎಂದಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದರಲ್ಲಿ 1993 ಎಂದು ನಮೂದಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2023ರಲ್ಲಿ, ಅಜಮ್ ಖಾನ್, ಅವರ ಪತ್ನಿ ತಾಝೀನ್ ಫಾತಿಮಾ ಮತ್ತು ಮಗ ಅಬ್ದುಲ್ಲಾ ಅಜಮ್ ಅವರಿಗೆ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಇದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ಅವರು ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಮುಂದುವರೆಯಿತು.
- ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣ ಪ್ರಕರಣ: 2019ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ದ್ವೇಷಪೂರಿತ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ 2022ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಶಿಕ್ಷೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಅವರು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಧಾನಸಭೆ ಸದಸ್ಯತ್ವದಿಂದ ಅನರ್ಹಗೊಂಡರು.
- ದುಂಗರ್ಪುರ್ ಕಾಲೋನಿ ಒಕ್ಕಲೆಬ್ಬಿಸುವ ಪ್ರಕರಣ: 2016ರಲ್ಲಿ ರಾಂಪುರದ ದುಂಗರ್ಪುರ್ ಕಾಲೋನಿಯ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಒಕ್ಕಲೆಬ್ಬಿಸಿ, ಅವರ ಮನೆಗಳನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ಮೇಲೆ ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಮೇ 2024ರಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ 10 ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ₹14 ಲಕ್ಷ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 10ರಂದು ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಜಾಮೀನು ನೀಡಿತು.
- ಭೂಕಬಳಿಕೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು: ಖಾನ್ ವಿರುದ್ಧ ಹಲವಾರು ಭೂಕಬಳಿಕೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಜೌಹರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ‘ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಬಾರ್’ ಭೂಕಬಳಿಕೆ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಜಾಮೀನು ಸಿಕ್ಕಿತು.
ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಸರಣಿ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅಜಮ್ ಖಾನ್ ಅವರು ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಅವರ ಸುದೀರ್ಘ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟದ ನಂತರ, ಹಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಮೀನು ಪಡೆದು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಖುಲಾಸೆಗೊಂಡು, 23 ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಅವರು ಜೈಲಿನಿಂದ ಹೊರಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಬಿಡುಗಡೆಯು ಎಸ್ಪಿ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ತಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಅವರ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟಗಳು ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮುಗಿದಿಲ್ಲ.


