2021ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 22ರಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ಪಥ ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕಿನ ತುದಿಮುಟ್ಟಿ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕಿನ ಕಡೆಗೆ ಚಲಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಸೂರ್ಯನ ಪಥ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಚಲಿಸಿದಂತೆ, ಉತ್ತರಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲಿರುವ ನಮಗೆ ಚಳಿಗಾಲ ಕಳೆದು ಬೇಸಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಈಗಾಗಲೇ, ಚಳಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೂ ಅನುಭವ ಆಗಿರಬಹುದು. ಇದೆಲ್ಲದರ ಜೊತೆಗೆ ಚಳಿಗಾಲದ ಆಕಾಶ ಬಹಳ ವಿಶೇಷತೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸುಲಭವಾಗಿ ಬರಿಗಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದಾದ ಹಲವು ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳು, ನಿಹಾರಿಕೆಗಳು, ನಕ್ಷತ್ರ ಸಮೂಹಗಳು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಸಂಜೆ ಹಾಗೂ ಇಳಿಸಂಜೆ ಆಗಸದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗುವ ಗ್ರಹಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ!
ಗುರು ಗ್ರಹ
ಸೂರ್ಯಾಸ್ತದ ನಂತರ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ, ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಹೊಳೆಯುವ ಒಂದು ಚುಕ್ಕಿಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇದು ಗುರು ಗ್ರಹ. ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಬೈನಾಕ್ಯುಲರ್ ಇದ್ದರೆ, ಇದರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಗುರು ಗ್ರಹವನ್ನು ಕಂಡಾಗ (ಬೈನಾಕ್ಯುಲರ್ ಅಲುಗಾಡದೆ ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳಿ) ಅದರೆ ಉಪಗ್ರಹಗಳಾದ ಗೆಲಿಲಿಯನ್ ಸ್ಯಾಟಲೈಟ್‌ಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಹೆಸರು ಐಯೋ, ಗ್ಯಾನಿಮಿಡ, ಕ್ಯಾಲಿಸ್ಟೋ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಾ. ಗುರು ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಕಂಡಾಗ ಈ ನಾಲ್ಕು ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಇವೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ. ಆ ಕಾರಣದಿಂದ ಇವನ್ನು ಗೆಲಿಲಿಯೋ ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಮಂಗಳ ಗ್ರಹಗಳು
ಈ ವಾರದಲ್ಲಿ ನೀವೇನಾದರೂ ನಿದ್ದೆಯಿಂದ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಬೇಗನೇ ಎದ್ದು, 5ರಿಂದ 5.30 ಗಂಟೆ ಒಳಗೆ ಪೂರ್ವದಿಕ್ಕಿಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಬೆಳಗುವ ಒಂದು ಚುಕ್ಕಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೀರಿ. ಇದು ಬೆಳ್ಳಿ ಚುಕ್ಕಿ ಅಂದರೆ ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹ. ಸರಿಸುಮಾರು ಭೂಮಿಯ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವ ಗ್ರಹ ಇದು. ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಹೊಳೆಯುವ ಚುಕ್ಕಿಯು ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹವೇ. ಆ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಇದನ್ನು ಬೆಳ್ಳಿ ಚುಕ್ಕಿ ಎಂದು ಕರೆಯುವುದು. ಈ ಶುಕ್ರ ಗ್ರಹದ ಬಲಗಡೆ ಕೆಂಪಾಗಿ ಹೊಳೆಯುವ ಚುಕ್ಕಿಯನ್ನು ನೀವು ಗಮನಿಸಿರಬಹುದು. ಅದು ಮಂಗಳ ಗ್ರಹ.
ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳು, ನೆಬುಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ
ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು ಏಳುವರೆಯಿಂದ ಎಂಟು ಗಂಟೆಗೆ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ನೆತ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ನೋಡಿದರೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವ ಒಂದು ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜವು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಇದೇ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಈ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಬರೆಯಲಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಒರೆಯಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶವನ್ನು ವೀಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಲು ಈ ಒರೆಯಾನ್ ಒಂದು ದಿಕ್ಸೂಚಿಯಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಒರೆಯಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಈ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದಿಂದ ಇತರೆ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ದಿಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಸುಲಭ. ಒರೆಯಾನ್‌ನ ಎರಡು ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದವು. ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ, ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ, ಬೀಟಲ್‌ಗೀಸ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಆರೆಂಜ್ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡರೆ, ರೀಗಲ್ ತಿಳಿ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ. ಬೀಟಲ್‌ಗೀಸ್ ಸೂರ್ಯನಿಗಿಂತಲೂ ಸುಮಾರು 950 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಿದ್ದು, 548 ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷದಷ್ಟು ದೂರವಿದೆ. ರೀಗಲ್ ಯೌವ್ವನದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ನಕ್ಷತ್ರ, ಇದು ಸೂರ್ಯನಿಗಿಂತಲೂ 79 ಪಟ್ಟು ದೊಡ್ಡದಿದ್ದು, 863 ಬೆಳಕಿನ ವರ್ಷದಷ್ಟು ದೂರವಿದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಒರೆಯಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದಲ್ಲಿರುವ ಒರೆಯಾನ್ ನೆಬುಲ್ಲಾವನ್ನು ನೋಡಲು ಮರೆಯದಿರಿ. ಈ ನಿಹಾರಿಕೆಯು
ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಹುಟ್ಟುವ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಬೈನಾಕ್ಯುಲರ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ನೋಡಿದರೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿವರವಾಗಿ ಒರೆಯಾನ್ ನೆಬುಲ್ಲಾವನ್ನು ನೀವು ಗಮನಿಸಬಹುದು.
ಒರೆಯಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದ ಬೀಟಲ್‌ಗೀಸ್ ನಕ್ಷತ್ರದಿಂದ ನೆತ್ತಿಯ ಕಡೆಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕೆಂಪು ಮತ್ತು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ನಕ್ಷತ್ರ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಈ ನಕ್ಷತ್ರದ ಹೆಸರು ರೋಹಿಣಿ ನಕ್ಷತ್ರ (ಅಲ್ಡಿಬರಾನ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ). ರೋಹಿಣಿ ಇರುವ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜ ವೃಷಭ. ಈ ರೋಹಿಣಿ ನಕ್ಷತ್ರದ ನೆತ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣು ಚಾಚಿ ನೋಡಿದರೆ, ಒಂದು ನಕ್ಷತ್ರದ ಗೊಂಚಲುಗಳು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕೃತ್ತಿಕಾ ನಕ್ಷತ್ರ ಸಮೂಹ/ಗೊಂಚಲು/ಕ್ಲಸ್ಟರ್. ಬೈನಾಕ್ಯುಲಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಂಡಾಗ ಹಲವು ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಕಾಣುತ್ತದೆ.
ಹಾಗೆಯೇ ಸ್ವಲ್ಪ ಉತ್ತರದ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ತಿರುಗಿ. ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕು ಯಾವುದು ಅಂತ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದೀರಾ? ಒರೆಯಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಕ್ಕೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ನಿಂತಾಗ ಬೀಟಲ್‌ಗೀಸ್ ನಕ್ಷತ್ರ ನಿಮ್ಮ ಎಡಭಾಗಕ್ಕೆ ಇದ್ದರೆ, ರೀಗಲ್ ನಿಮ್ಮ ಬಲಭಾಗಕ್ಕೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಎಡಕ್ಕಿರುವ ದಿಕ್ಕೇ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕು. ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ಗಮನಿಸುತ್ತಾ ಹೋದರೆ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಒಂದು M(ಎಂ) ಆಕಾರದ ರಚನೆಯನ್ನು ನೀವು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಈ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದ ಹೆಸರು ಕ್ಯಾಸಿಯೋಪಿಯ. ಇದು ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜ. ಹೇಗೆ ನಾವು ಒರೆಯಾನ್‌ಅನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಈ M ಆಕಾರದ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜವನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರೆ, ಅದು ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕು ಎಂದು ಯಾವುದೇ ದಿಕ್ಸೂಚಿಯಂತಹ ಸಲಕರಣೆಗಳಲ್ಲಿದೆ ತಿಳಿಯಬಹುದು. ಇದಲ್ಲದೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಇತರೆ ನಕ್ಷತ್ರ, ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿ.
ಈ M ಆಕಾರದ ಕ್ಯಾಸಿಯೋಪಿಯ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಎಂಬ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಮೊದಲನೇ ಬಾರಿಗೆ ಗುರುತಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ ಅನ್ನಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಆಕಾಶ ವೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅಷ್ಟೇನು ಕಷ್ಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ಈ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಿರುವ ಚಿತ್ರದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ. ಈ ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು M ಆಕಾರದ ಕ್ಯಾಸಿಯೋಪಿಯ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜದ Mirach ನಕ್ಷತ್ರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ನಂತರ ಅದರ ಕೆಳಗಿನ ಎರಡು ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು, ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಗೆರೆಯಂತೆ ನೀವೇ ಊಹಿಸಿಕೊಂಡು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿ. ಈ ಗೆರೆಯ ಮೂರನೇ ನಕ್ಷತ್ರದ ಬಳಿ ಒಂದು ಮಸುಕಾದ ಆಕಾರ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ. ನಾವು ಇರುವ ಹಾಲು ಹಾದಿ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ ಅದು. ಬೈನಾಕ್ಯುಲರ್ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಯನ್ನು ನೋಡಿ, ಇನ್ನೂ ಸುಂದರವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಬರಿಗಣ್ಣಿಗೆ ಅಥವಾ ಬೈನಾಕ್ಯುಲರ್‌ನಿಂದ ನೋಡಿದಾಗ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಯ ಬಣ್ಣಗಳು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಗಳಿಂದ ಬರುವ ಮಸುಕಾದ ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣಗಳಿಂದ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳು ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಊಹಿಸುವಷ್ಟು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಕ್ಯಾಮರಾದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಎಕ್ಸಪೋಶರ್ ಹೊಂದಿದ ಪೋಟೋ ತೆಗೆದರೆ, ಈ ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಯ ಅದ್ಭುತವು ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣ ಮುಂದೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಆಗಸದಲ್ಲಿನ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ನಂತರ, ಅಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿ, ನೆಬುಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಕ್ಲಸ್ಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಕಾಣಲು ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳನ್ನು ದಿಕ್ಸೂಚಿಯಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಹವ್ಯಾಸಿ ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಇಂತಹ ವೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು Deep Sky Object Seeing/Observing ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇಂತಹ Deep Sky Objectಗಳನ್ನು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡಲು, ಬೆಳಕಿನ ಮಾಲಿನ್ಯ, ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯಗಳು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಹವ್ಯಾಸಿ ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಸುಮಾರು ನೂರು ಕಿಲೋಮಿಟರ್ ದೂರ ಹೋಗಿ ಅಥವಾ ದೂರದ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯೆಲ್ಲಾ ವಾಸ್ತವ್ಯ ಹೂಡಿ ಆಕಾಶ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಫೋಟೋಗ್ರಫಿಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ ಕೆಲವೊಂದು Deep Sky Objectಗಳನ್ನು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದಲೂ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಈ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಒರಿಯಾನ್ ನೆಬುಲ್ಲಾ, ಕೃತ್ತಿಕಾ ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜ ಮತ್ತು ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡೆವು. ನಿಮ್ಮ ಬಳಿ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಇದ್ದರೆ, Stellarium (www.stellarium.org) ಎಂಬ ಉಚಿತ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು install ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇದರಲ್ಲಿ ನೀವಿರುವ ಜಾಗವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಆಕಾಶ ಹೇಗೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನೈಜ ಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನೀಡಿರುವ ಚಿತ್ರಗಳೆಲ್ಲವೂ ಅಲ್ಲಿಂದಲೇ ಪಡೆದದ್ದು. ಈ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ, ಮೊಬೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ Sky Map ಎನ್ನುವ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು install ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಇದೂ ಸಹ ಲೈವ್ Sky Mapಅನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಪರದೆ ಮೇಲೆ ಬಿತ್ತರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮುಂದಿನ ಸಂಚಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ನಕ್ಷತ್ರ ಪುಂಜಗಳು ಹಾಗೂ Deep Sky Objectಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅದರ ವಿಶೇಷತೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ. ಈ ವಾರ ಆಂಡ್ರೋಮಿಡಾ ಗ್ಯಾಲಾಕ್ಸಿಯನ್ನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ನಭೋಮಂಡಲದ ಅನಂತತೆಯ ನಿಗೂಢಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯುವ ತವಕಕ್ಕೆ ಕ್ಷಣಗಣನೆ
