ಸಿವಿಲ್ ಸ್ವರೂಪದ ಆಸ್ತಿ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಬುಧವಾರ ಇಬ್ಬರು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ 50,000 ರೂ. ದಂಡ ವಿಧಿಸಿದೆ.
ಸಿವಿಲ್ ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಐಆರ್‌ಗಳ ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಅರ್ಜಿಗಳಿಂದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತುಂಬಿಹೋಗಿದೆ, ಈ ಪದ್ಧತಿಯು ‘ಹಲವಾರು ತೀರ್ಪುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಪೀಠ ಹೇಳಿದೆ.
“ಸಿವಿಲ್ ತಪ್ಪುಗಳಿಗೆ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡುವುದು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ” ಎಂದು ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಂಜೀವ್ ಖನ್ನಾ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಸಂಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪೀಠವು, ತಪ್ಪಿತಸ್ಥ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ವಿಧಿಸಲಾದ ದಂಡವನ್ನು ಮನ್ನಾ ಮಾಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿತು.
ನ್ಯಾಯಪೀಠವು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ವಕೀಲರಿಗೆ, “ನೀವು 50,000 ರೂ. ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ವಸೂಲಿ ಮಾಡಿ” ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ದಂಡವನ್ನು ಮನ್ನಾ ಮಾಡುವಂತೆ ವಕೀಲರು ಕೋರಿದ್ದರು.
ಸಿಜೆಐ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾನ್ಪುರದ ರಿಖಾಬ್ ಬಿರಾನಿ ಮತ್ತು ಸಾಧನಾ ಬಿರಾನಿ ವಿರುದ್ಧ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುವಾಗ ಸಿಜೆಐ ಈ ಹಿಂದೆ, “ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಿನ ನಿಯಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕುಸಿದಿದೆ. ಸಿವಿಲ್ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕರಣವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ನಂತರ ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸ್ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಅಫಿಡವಿಟ್ ಸಲ್ಲಿಸಲು ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಯಿತು.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟೀರಿಯಲ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಬಿರಾನಿ ಕುಟುಂಬದ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಲು ನಿರ್ದೇಶನ ಕೋರಿ ಶಿಲ್ಪಿ ಗುಪ್ತಾ ಎಂಬುವವರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದರೂ ಸಹ, ರಾಜ್ಯ ಪೊಲೀಸರು ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಪೀಠ ಗಮನಿಸಿತು.
ಬಿರಾನಿ ಕುಟುಂಬದವರು ಕಾನ್ಪುರದಲ್ಲಿರುವ ತಮ್ಮ ಗೋದಾಮನ್ನು ಗುಪ್ತಾ ಅವರಿಗೆ 1.35 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಮೌಖಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ದಾಖಲಾಗಿದೆ.
ಗುಪ್ತಾ ಅವರು ಭಾಗಶಃ ಮಾರಾಟ ಪರಿಗಣನೆಗೆ ಮಾತ್ರ 19 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 15, 2020 ರೊಳಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ 25 ಪ್ರತಿಶತ ಮುಂಗಡವನ್ನು ಬಿರಾನಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಪಾವತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ.
ನಂತರ, ಬಿರಾನಿಗಳು ಆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ 90 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು. ಗುಪ್ತಾ ಪಾವತಿಸಿದ 19 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸಲಿಲ್ಲ. ಗುಪ್ತಾ ಎರಡು ಬಾರಿ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಲು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ವಿಫಲರಾದರು.
ವಿಷಯವು ನಾಗರಿಕ ಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ತನಿಖೆಗೆ ಆದೇಶಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು. ಆದರೂ, ಸ್ಥಳೀಯ ಪೊಲೀಸರು ವಂಚನೆ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಬೆದರಿಕೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಪರಾಧಗಳಿಗಾಗಿ ಬಿರಾನಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಎಫ್‌ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿದರು, ನಂತರ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅವರಿಗೆ ಸಮನ್ಸ್ ನೀಡಿತು.
ಎಫ್‌ಐಆರ್ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್, ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಹೇಳಿತು. ನಂತರ, ಆದೇಶವನ್ನು ಉನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಲಾಯಿತು.
ವಕ್ಫ್ ಕಾಯ್ದೆ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆ: ಅರ್ಜಿಗಳ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದ್ದೇನು?
