ನೊಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಯೂನಸ್ ನೇತೃತ್ವದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮಧ್ಯಂತರ ಸರ್ಕಾರ, ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಉದ್ಯೋಗ ಕೋಟಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಶೇಖ್ ಹಸೀನಾ ಅವರ ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ಸಾಮೂಹಿಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹತ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧಗಳ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗೆ ತೆರಳುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ.
ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಘಟಕದ ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ, ದೇಶವನ್ನು ಗೊಂದಲದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಿದ ನಂತರ ಹಸೀನಾ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ನಂತರ, ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದವು.
“ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ (ಯುಎನ್) ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಜುಲೈ 1 ರಿಂದ ಆಗಸ್ಟ್ 5 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕೊಲೆಗಳನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧಗಳ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹೊಸದಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಕಾನೂನು ಸಲಹೆಗಾರ ಡಾ. ಆಸಿಫ್ ನಜ್ರುಲ್ ಅವರು ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಬಿಎಸ್ಎಸ್ ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.
“ನಾವು ಗುಂಡಿನ ದಾಳಿ ಮತ್ತು ಹತ್ಯೆಗಳ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಮಾನವೀಯತೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡಗಳನ್ನು ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನಲ್ ಆಕ್ಟ್ 1973 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ನಾವು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, ಈ ಕಾಯಿದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲ ಹತ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾದವರು, ಅವರಿಗೆ ಆದೇಶಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವರನ್ನು ನ್ಯಾಯಕ್ಕೆ ತರಬಹುದು” ಎಂದು ನಜ್ರುಲ್ ಹೇಳಿದರು.
ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ತನಿಖಾ ತಂಡವು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಲಹೆಗಾರ ಹೇಳಿದರು. ಪ್ರತಿಭಟನೆ ವೇಳೆ ಜನರಿಗೆ ಕಿರುಕುಳ ನೀಡಲು ಹಾಕಿರುವ ಸುಳ್ಳು ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ನಾಳೆಯೊಳಗೆ ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಗುವುದು. ಉಳಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 31 ರೊಳಗೆ ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. “ಕೊಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಹಿಂದಿನ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ” ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಆಗಸ್ಟ್ 5 ರಂದು ಹಸೀನಾ ಸರ್ಕಾರದ ಪತನದ ನಂತರ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಭುಗಿಲೆದ್ದ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ 230 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಕೋಟಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ ಸಾವಿನ ಸಂಖ್ಯೆ 560 ಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ.
“ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಿಂದಿನ ಸರ್ಕಾರದ ಸದಸ್ಯರ ವಿರುದ್ಧ ಆರೋಪಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಚಿವರ ಹೆಸರುಗಳು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವರದಿಯಾಗಿವೆ; ಅವರು ಆದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಾವು ಯಾವುದೇ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಇತರರ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ನಾವು ಕಮಾಂಡ್ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ಸಲಹೆಗಾರ ಹೇಳಿದರು.
ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧಗಳ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ ಎಂದರೇನು?
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕ್ರೈಮ್ಸ್ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನಲ್ ದೇಶೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಯುದ್ಧ ಅಪರಾಧಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯತೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧಗಳ ವಿಷಯಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. 1971 ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ವಿಮೋಚನಾ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ನರಮೇಧದ ಶಂಕಿತರನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲು ಶೇಖ್ ಹಸೀನಾ ಅವರ ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ 2008 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಅನ್ಯಾಯದ ವಿಚಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿರೋಧವನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಂಘಟನೆಗಳಿಂದ ಟೀಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
1973 ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸಂಸತ್ತು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧಗಳ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ (ಟ್ರಿಬ್ಯೂನಲ್) ಕಾಯ್ದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಜನಾಂಗೀಯ ಹತ್ಯೆ, ಮಾನವೀಯತೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಅಪರಾಧಗಳು, ಯುದ್ಧ ಅಪರಾಧಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಇತರ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಪತ್ತೆ, ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. 2009 ರ ನಂತರ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಪದಚ್ಯುತ ಪ್ರಧಾನಿ ಶೇಖ್ ಹಸೀನಾ ಅವರ ಮೇಲೆ ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣ ಸೇರಿದಂತೆ ಎರಡು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಹಾಕಲಾಯಿತು. ಮಂಗಳವಾರ, ಅಶಾಂತಿಯ ನಡುವೆ ಕಿರಾಣಿ ಅಂಗಡಿಯ ಕೆಲಸಗಾರನ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹಸೀನಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಆರು ಮಂದಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. 2015 ರಲ್ಲಿ ವಕೀಲರೊಬ್ಬರನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಬುಧವಾರ ಆಕೆಯ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಸಂಪುಟದ ಹಲವು ಮಾಜಿ ಸದಸ್ಯರ ವಿರುದ್ಧ ಬಲವಂತದ ನಾಪತ್ತೆ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹಸೀನಾ ಅವರಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿರುವ ದೇಶದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ಐವರು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗವರ್ನರ್ ಎಲ್ಲರೂ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಕೋಟಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ವಾರಗಳ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಸಾಮೂಹಿಕ ದಂಗೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ನಾಟಕೀಯ ರೂಪಾಂತರದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ; ‘ವೈದ್ಯೆ ಅತ್ಯಾಚಾರ-ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಯತ್ನ..’; ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ರಾಹುಲ್ ವಾಗ್ದಾಳಿ
